Mama zawsze wolała ciebie. Rozmowy sióstr - Deborah Tannen

Siostry, siostry, siostry. Co byśmy bez nich zrobiły? Czasami może byłybyśmy szczęśliwsze, bardziej kochane przez rodziców, a przynajmniej tak nam się wydaje. Albo nie mogłybyśmy być w pełni sobą. Albo byłybyśmy kimś innym. Deborah Tannen z cierpliwością wysłuchała różnych rozmów między siostrami i o siostrach. O relacjach z rodzicami i wzajemnym stosunku do siebie. Nie ograniczyła się jednak jedynie do wysłuchania, bo opatrzyła wiele rozmów komentarzem specjalisty od komunikacji interpersonalnej. Gdy czytałam książkę, niektóre analizy – choć przecież takie oczywiste gdy Tannen odsłania wszystkie karty, były przecież zwykłymi rozmowami, które mogłyby być i naszymi słowami:

„Nina: Tak, wszystkie trzy naprawdę troszczymy się o siebie nawzajem, ale to nie znaczy, że nie może dojść między nami do poważnych sporów i że nie jesteśmy zupełnie różne. Można powiedzieć, że nasze osobowości są…

Sylvia: Zupełnie różne.

Nina: Zupełnie różne.

Słowa sióstr przesyłają komunikat o treści: „Różnimy się”, ale sposób, w jaki zostały wypowiedziane, zawiera metakomunikat przywiązania: Sylvia i Nina wspólnie formułują jedno zdanie. Powtarzając „zupełnie różne”, Nina przyjmowała do wiadomości i zatwierdzała to, jak Sylvia zakończyła zdanie. W swojej rozmowie siostry pokazały, że mogą wypowiadać się jak zespół. Mówiąc to samo – że są inne – dowiodły również swojej bliskości i jednakowego stylu prowadzenia rozmowy.”

Choć książka jest dostępna dla każdego, uwagę zwraca naukowe zacięcie – czyta się ją jak powieść, ale autorka ma tak duży wgląd w zagadnienia interpersonalne – potrafi nazywać coś, co my tylko czujemy podczas rozmowy z drugą osoba (nie tylko siostrą).

Tannen dużo pisze o tożsamości sióstr. Mówi między innymi „Siostra jest zarazem nami i nie nami. Dlatego żeby zrozumieć, kim jesteśmy, musimy najpierw ustalić, kim jesteśmy w stosunku do niej. Jeżeli chcemy znaleźć swoje miejsce w świecie, musimy wiedzieć, jak blisko lub jak daleko pragniemy stać od swojej siostry.”

Autorka porusza też tematy, nad którymi nigdy się nie zastanawiałam – na przykład o hierarchii sióstr w kulturach zachodu i wschodu. O ogromnych różnicach jakie kolejność urodzenia niesie za sobą.

To pierwsza książka o siostrach jaką przeczytałam. Mam nadzieję, że Tannen napisze też coś o braciach (bo to zupełnie inna historia, jak sama wyznaje). Polecam.

Recenzja napisana dla serwisu Lubimy Czytać.

Wszystkie cytaty, jeżeli nie zaznaczono inaczej, pochodzą z książki: 

Tannen, D. (2011). Mama zawsze wolała ciebie. Rozmowy sióstr. Smak Słowa.